อุปกรณ์เสริม จำเป็นหรือไม่?

อุปกรณ์เสริมทางการกีฬา ไม่ว่าจะเป็นถุงมือ เข็มขัด สนับเข่า โอ๊ย เยอะไปหมด!!!! เราจะรู้ได้ยังไงว่าต้องใช้อะไรบ้าง แล้วจำเป็นขนาดไหนกัน? หน้าที่ของอุปกรณ์เสริมเหล่านี้ ได้แก่

• ป้องกันร่างกายจากการบาดเจ็บ
• เพิ่มความสามารถในกรณีที่ ร่างกายบางส่วนแข็งแรงไม่พอ

แต่ละคนมีรูปแบบการฝึก หรือกีฬาที่ต่างกันออกไป สำหรับบางคน การใช้อุปกรณ์เสริมเหล่านี้จึงขึ้นอยู่กับจุดประสงค์ของการฝึก หรือกีฬาประเภทนั้นๆ อุปกรณ์บางชิ้นจึงไม่จำเป็นสำหรับมือใหม่ หรือบางชิ้นใช้เฉพาะคนที่ร่างกายบางส่วนมีปัญหา
เวลาจะตัดสินใจซื้ออุปกรณ์ต่างๆ สิ่งสำคัญที่ต้องพิจารณาคือเรื่องของราคา วัสดุ และความทนทาน ลองคิดดูว่าการออกกำลังกายในแต่ละวัน เราใช้งานส่วนไหนเป็นหลัก และอุปกรณ์ที่เราซื้อ สามารถตอบโจทย์ได้หรือไม่

แล้วเราจะรู้ได้ไง ว่าเราควรใช้หรือไม่? เราจะยกตัวอย่างอุปกรณ์เสริมทั้งหมด 4 ชิ้น ได้แก่ ถุงมือ เข็มขัด สนับเข่า และรองเท้า ซึ่งเป็นอุปกรณ์เสริมที่คนนิยมซื้อมากที่สุด

ถุงมือ

ถุงมือ มีไว้ป้องกันการเกิดบาดแผล และความลื่นที่เกิดจากเหงื่อ เพราะฉะนั้น หากคุณชอบฝึกในท่าที่มีโอกาสเกิดบาดแผลสูง เช่น การโหนบาร์ หรือไม่อยากให้มือสาก การลงทุนซื้อถุงมือ จึงเป็นตัวเลือกที่เหมาะสำหรับคุณ ซึ่งถุงมือนั้นมีหลายแบบ ทั้งแบบเต็มมือ และแบบ Grips การเลือกแต่ละแบบขึ้นอยู่กับความชอบส่วนบุคคล โดยมีข้อแตกต่างดังนี้

• ถุงมือแบบเต็มมือ – จะปกป้องทั้งมือ และสวมใส่ง่าย แต่ถ้าเหงื่อออกเยอะก็จะทำให้ถุงมืออับชื้น
• ถุงมือแบบ Grips – จะมีข้อดีคืออากาศถ่ายเทตลอด แต่เนื้อผ้าหนากว่า จึงอาจทำให้จับลำบาก

เข็มขัด

คนทั่วไปเข้าใจว่า เข็มขัดมีหน้าที่บังคับให้หลังตรง (ซึ่งมีเข็มขัดบางชนิดมีหลักการแบบนั้น) แต่อันที่จริงแล้วเข็มขัดมีหน้าที่หลักคือจำกัดพื้นที่ใน การเบ่งกล้ามเนื้อรอบท้อง ทำให้เกิดการสร้างแรงดันในลำตัว หรือ เพิ่มความดันในช่องท้องซึ่งแรงดันดังกล่าวจะช่วยพยุงให้กระดูกสันหลังมีความมั่นคง จึงช่วยลดโอกาสในการบาดเจ็บได้

หลักการแรงดันนี้ จึงไม่เกี่ยวกับฟอร์มการฝึก หรือการบังคับให้หลังตรง ดังนั้นหากผู้สวมใส่เข็มขัดยังคงไม่มีความเข้าใจในเรื่องฟอร์มที่ถูกต้องในการฝึก ก็ยังคงมีโอกาสเสี่ยงต่อการบาดเจ็บแม้กระทั่งสวมใส่เข็มขัดแล้วฝึกก็ตาม

อีกปัจจัยที่สำคัญของแรงดันในช่องท้องนั้น คือการเพิ่มสมรรถภาพในการยกน้ำหนัก การใส่เข็มขัดนั้นจะทำให้เราเบ่งท้องได้แน่นและง่ายขึ้น เนื่องจากพื้นที่การเบ่งกล้ามเนื้อถูกจำกัดให้แคบลง จึงทำให้เราควบคุมลำตัวได้ดี และส่งแรงเคลื่อนที่น้ำหนักได้มากขึ้น จึงเหมาะสำหรับคนที่ชอบยกหนักๆนั่นเอง

สนับเข่า

จะถูกใช้ใน 2 กรณีคือ 1.การป้องกันหัวเข่าจากการบาดเจ็บ 2.การสร้างแรงเด้งในการฝึกบางท่า ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับรูปแบบการฝึกของนักกีฬา รวมไปถึงจุดประสงค์ในการฝึก

การทำงานของสนับเข่า คือการบังคับให้กระดูกสะบ้าเข่า รวมไปถึงเอ็นและกล้ามเนื้อรอบเข่าอยู่กับที่ ซึ่งในขณะเคลื่อนไหวในท่าต่างๆนั้น การที่กระดูกสะบ้าเคลื่อนที่ไปมา มีโอกาสเสี่ยงที่เราจะบาดเจ็บได้

ส่วนการใช้สนับเข่าเพื่อช่วยให้ยกน้ำหนักได้มากขึ้น คือเมื่อเราฝึกท่าต่างๆ ในจังหวะงอเข่า(Eccentric)เนื้อผ้าจะยืดออก และเมื่อเราออกแรงยืดขาตรง(Concentric)เนื้อผ้าก็จะคืนตัว เป็นแรงเด้งช่วยให้เราออกแรงยืดขาได้ง่ายขึ้น เสมือนว่าเรากดสปริงอยู่ เมื่อปล่อยสปริงก็จะมีแรงเด้งขึ้น

รองเท้า

รองเท้าถือว่าเป็นอุปกรณ์ที่สำคัญที่สุด เท้าคือรากฐานของร่างกาย ซึ่งถ้าหากเท้ามั่นคงก็จะทำให้เราออกแรงและเคลื่อนไหวได้ดี ดังนั้นไม่ว่าคุณจะฝึกรูปแบบใด การใส่รองเท้าผิดประเภทอาจเพิ่มโอกาสเสี่ยงได้ ไม่ว่าจะเป็น เอ็นร้อยหวายอักเสบ กระดูกหักล้า ข้อเท้าและเข่าบิดทำมุมไม่เหมาะสม ฯลฯ ซึ่งท้ายที่สุดทำให้เกิดอาการบาดเจ็บตามมา

รองเท้าสำหรับกีฬาต่างชนิด จึงออกแบบมาเพื่อตอบสนองต่อความเคลื่อนไหวร่างกายเฉพาะกีฬานั้นๆ จึงควรเลือกซื้อให้ตรงตามลักษณะกีฬาที่เราฝึก นั่นจึงเป็นสาเหตุว่าทำไมนักกีฬาหลายๆคน จะมีรองเท้ามากกว่า 1 คู่

ทั้งนี้ข้อสำคัญที่ละเลยไม่ได้ก็คือสรีระของฝ่าเท้า ซึ่งแต่ละคนจะมีความโค้งของฝ่าเท้า การบิดของข้อเท้า ขนาดและรูปทรงเท้าที่ต่างกันออกไป แม้กระทั้งเท้าซ้ายขวาของคนเดียวกันก็ยังมีความแตกต่าง รวมไปถึงบุคลิคภาพในการ ยืน เดิน และวิ่ง ซึ่งแต่ละคนมีการลงน้ำหนักที่ไม่เหมือนกัน จึงควรให้ผู้เชี่ยวชาญวิเคราะห์และเลือกซื้อรองเท้าที่มีความเหมาะสมต่อสรีระของแต่ละคน

คนส่วนใหญ่มักจะเข้าใจว่า อุปกรณ์เสริมเหล่านี้ใช้เมื่อเกิดอาการบาดเจ็บแล้ว ซึ่งที่จริงเราสามารถสวมใส่เพื่อลดโอกาสเสี่ยงก่อนที่จะเกิดเหตุได้ เพาะถ้าหากผู้ฝึกเกิดการบาดเจ็บไปแล้ว การใช้อุปกรณ์เสริมพวกนี้จะไม่มีประโยชน์อะไรเลย ดังนั้นก่อนอื่นเราควรรู้ว่าร่างกายเรา กำลังอยู่ในสภาวะอะไร รูปแบบการฝึกหนักหรือเบา และเป้าหมายคืออะไร ซึ่งจะทำให้คุณตัดสินใจได้ว่าคุณควรจะใช้หรือไม่ และจะเลือกใช้อุปกรณ์ชิ้นใดที่เหมาะสมกับร่างกายของคุณ